Om de zorg kwalitatief hoogwaardig, toegankelijk en betaalbaar te houden introduceerde de Zorgverzekeringswet in 2006 concurrentie in het zorgstelsel, onder andere via de centrale rol van zorgverzekeraars. Een vergelijking met andere Europese landen laat zien dat dat goed heeft uitgepakt.
Alle aandacht voor preventie van ziekte levert helaas nog te weinig op. Voorvechters zetten te veel in op verlaging van de collectieve zorgkosten via kleine maatregelen met zwakke onderbouwing. We zullen moeten accepteren dat de hoognodige verbetering van de volksgezondheid inspanning en geld kost.
De financiële crisis en de Europese schuldencrisis werden in Nederland gevolgd door bezuinigingen op onder andere de zorg. Welke lessen kunnen we, met het oog op een komende recessie, trekken uit de bezuinigingen destijds?
Tijdens de coronacrisis heeft de reguliere zorg grotendeels stilgelegen. Nu de zorg weer opstart moeten we nadenken over de volgorde waarin dat het beste gedaan kan worden. Alleen kijken naar urgentie is daarbij niet genoeg.
'Coördinatie van de coronabestrijding op Europees niveau is nodig omdat de kosten van net niet eliminatie waarschijnlijk heel erg hoog zijn.' Te gast in de zesentwintigste aflevering is Xander Koolman, gezondheidseconoom aan de Vrije Universiteit met een pleidooi voor meer Europese coördinatie van de coronabestrijding.
Wanneer mag je als individu werk weigeren? Wat mag je van werkgevers eisen qua inspanning om de risico’s te minimaliseren? Bestaande veiligheidsnormen kunnen richting geven aan het heropenen van de economie.
Ons zorgstelsel kent een belangrijke regierol voor zorgverzekeraars bij het inkopen van goede en doelmatige zorg. Zorgverzekeraars kunnen deze rol beter vervullen als zij patiënten kunnen sturen naar voorkeursaanbieders. In de praktijk blijkt dat echter lastig. We onderzoeken mogelijke factoren die een rol spelen in de keuze van de patiënt voor een bepaalde aanbieder.
De markt van ziektekostenverzekeringen is sinds de stelselherziening sterk veranderd. De concurrentie tussen zorgverzekeraars is daarbij een belangrijk element. In hoeverre is die concurrentie veranderd door de hervorming van 2006, en wat zijn daarvan de gevolgen?
Zorgaanbieders claimen dat er sprake is van een te strikt mededingingstoezicht bij samenwerking. Klopt deze perceptie? Dit onderzoeken we met een analyse van de meest recente publicaties van de Autoriteit Consument en Markt (ACM).
Als zo goed als iedereen gevaccineerd is, kan het voor individuen optimaal zijn om zichzelf of hun kinderen niet te laten vaccineren. Ze profiteren dan immers van andermans bescherming zonder risico op – veelal ingebeelde – bijwerkingen. Kan dergelijk freerider- ofwel meeliftersgedrag de dalende vaccinatiegraad verklaren?
In 2012 en 2013 bezuinigde de overheid op de uitgaven in de geestelijke gezondheidszorg. Hierdoor nam het aantal patiënten sterk af en kregen zorgaanbieders extra capaciteit. Hoe gingen de zorgaanbieders hiermee om?
Zorgverzekeraars lijden voorspelbaar verlies op chronisch zieken. Dit weerhoudt hen ervan om in te spelen op de wensen van deze groep. Wat zijn de beste manieren om deze perverse prikkel weg te nemen?
Mensen met een vrijwillig eigen risico hebben gemiddeld lagere zorgkosten dan mensen die alleen een verplicht eigen risico hebben.
In de afgelopen 45 jaar ging een inkomensstijging van 1 procent gepaard met een stijging van de zorguitgaven van 1,2 procent.
Recent gaf de gezondheidsinspectie aan dat eigen medicijnbereiding door ziekenhuizen is toegestaan. Leidt dit tot minder innovatie?
Gaan mensen vaker naar de dokter als ze daar meer tijd voor hebben? Lucifora en Vigani onderzoeken dit aan de hand van enquête gegevens uit de jaren 2004 en 2006 van 5.880 personen uit tien Europese landen.
Al enige tijd is er aandacht voor de toenemende concentratie op de markt voor ziekenhuiszorg. Maar een steeds groter deel van de medisch-specialistische zorg vindt plaats in zelfstandige behandelcentra. Is er op deze markt dan ook sprake van marktconcentratie? Een empirische analyse.
De afgelopen jaren zijn er veel ziekenhuizen gefuseerd. Critici vragen zich af of er nog sprake is van voldoende mededinging. Het antwoord verschilt per type ziekenhuiszorg.
De aankondiging dat de Autoriteit Consument & Markt verscherpte aandacht heeft voor de concurrentierisico’s bij ziekenhuisfusies, heeft tot veel reacties geleid. Een toezichthouder zal zich moeten aanpassen aan deze veranderende context; de ACM doet dat ook.
De laatste tijd zijn er veel kritische geluiden over ziekenhuisfusies. ACM lijkt hier gevoelig voor te zijn, maar ze kan en mag ziekenhuisfusies niet anders beoordelen dan andere fusies.
In 1979 telde Nederland 243 ziekenhuizen, nu nog maar 93. Welke ziekenhuizen zijn verdwenen, waarom en hoe sturend is de overheid daarbij geweest?
De afgelopen vijftig jaar hebben veel ziekenhuisfusies plaatsgevonden. Naast actief overheidsbeleid lagen hieraan bij ziekenhuizen ook strategische overwegingen ten grondslag.
Vorig jaar op pakjesavond kondigde de Autoriteit Consument & Markt aan voortaan strenger te zullen zijn bij de beoordeling van ziekenhuisfusies. Dat besloot ze op basis van eigen onderzoek waaruit bleek dat fusieziekenhuizen hogere prijzen rekenden dan een controlegroep van niet-gefuseerde ziekenhuizen.
Aan het begin van deze eeuw hebben diverse landen een rookverbod ingesteld. Hoe heeft dit de volksgezondheid beïnvloed?
Heeft onzekerheid over de toekomst van je baan een negatief effect op je gezondheid? Dit onderzoekt Schwartz op basis van een gezondheidsenquête in twintig Europese landen.
Europese integratie om de eurozone te versterken: een nummer vol voor- en tegenargumenten. Met bijdragen van Christiaan van der Kwaak, Tjalle Aarden, Toep van Dijk, Jesper Hanson, Auke Zijlstra, Xavier Everaert, Bart van Riel, Marko Bos en Tom van Veen. Daarnaast betogen Stéphanie van der Geest, Joris Rijken, Erik Schut en Marko Varkevisser dat het macrobeheersinstrument in de zorg het doel - het beheersen van de zorguitgaven - voorbijschiet; Bert Burger is kritisch op de manier waarop China op het wereldtoneel opereert; Robert Vergeer, Martijn Blom en Sander de Bruyn vinden opvallende resultaten bij de doeltreffendheid en doelmatigheid van energiebesparende en -producerende subsidies. En nog veel meer.
Veel hervormingen in de ouderenzorg zijn erop gericht om ouderen zo lang mogelijk thuis te laten wonen in plaats van in een instelling. Het idee hierachter is dat er thuis net zo goed voor ouderen gezorgd kan worden, en zeker een stuk goedkoper. Maar is dat eigenlijk wel zo?
Om de groei van de zorguitgaven te beheersen, vertrouwt het kabinet op het macrobeheersinstrument (mbi) als ultiem machtsmiddel. Dit instrument leidt in zijn huidige vorm echter tot een perverse prikkel bij aanbieders en is bovendien juridisch kwetsbaar. Een andere aanpak verdient de voorkeur.
Gaan mensen meer bewegen als ze hiervoor beloond worden?
Beïnvloedt de economische conjunctuur de gezondheid van baby’s?