Een tijdelijke lockdown is te rechtvaardigen als deze leidt tot een perspectief op een oplossing. Daarom in deze nieuwe blog van 'Rekenen aan corona' een verdere uitwerking van een langetermijnoplossing: gedifferentieerd beleid dat onderscheid maakt tussen kwetsbaren en minder kwetsbaren.
Er zijn grote regionale verschillen in het aantal aangevraagde WW-uitkeringen. De procentuele toename in augustus 2020 ten opzichte van augustus 2019 was veruit het grootst in Groot-Amsterdam.
Het kabinet heeft tot 19 oktober de tijd om een langetermijnvisie en -beleid neer te zetten. Het is dan zaak om het vertrouwen te herwinnen. Dat kan, door terug te keren naar de uitgangspunten van maart en daar het juiste risico-gestuurde beleid bij in te zetten. Indammen bij kwetsbaren, en mitigatie bij niet-kwetsbaren is de enige duurzame weg vooruit.
''Toen tijdens de vorige crisis – het was zomer 2012 – de werkloosheid de 500.000 dreigde te overschrijden, trok het NOS-journaal naar Zeeuws-Vlaanderen om daar op een camping een van die werklozen te interviewen. Ik mocht mee om ter plekke de ontwikkeling van de werkloosheid te duiden.''
Op de arbeidsmarkt worden de effecten van de coronacrisis steeds meer gevoeld. Vaste werknemers hebben het vooralsnog relatief goed, maar veel ondernemers, flexwerkers en zelfstandigen ervaren een inkomensdaling of zitten al zonder werk. Met arbeidsvoorwaarden die beter mee-ademen met de economie kan deze ongelijkheid worden beperkt.
Gegevens over het totaalinkomen, de arbeidsduur en uurtarieven van zzp’ers zijn onderling inconsistent. Hierdoor is het onduidelijk hoeveel zij werken en verdienen – en dus ook hoe groot de schade als gevolg van de lockdown is. Hoe zijn deze inconsistenties te verklaren, en hoe ziet de werkelijke situatie van zzp’ers er waarschijnlijk uit?
Dat er een themanummer over de effecten van corona op de arbeidsmarkt moest komen, was al direct bij het begin van de coronacrisis duidelijk. De invulling van dat themanummer en vooral de toonzetting ervan waren dat echter niet.
Terwijl de Europese economie met vijftien procent gekrompen is in het tweede kwartaal van dit jaar, is de werkloosheid – tegen de verwachtingen in, en ook anders dan in de Verenigde Staten – slechts met 0,4 procentpunt opgelopen. Een puzzel.
De financiële crisis en de Europese schuldencrisis werden in Nederland gevolgd door bezuinigingen op onder andere de zorg. Welke lessen kunnen we, met het oog op een komende recessie, trekken uit de bezuinigingen destijds?
Tijdens de coronacrisis vielen voor diverse groepen zelfstandige ondernemers de bedrijfsinkomsten weg. Hoe lang denken zzp’ers dat hun huishoudens kunnen rondkomen als hun bedrijfsinkomen geheel zou wegvallen? En in hoeverre is er verschil tussen de inzetbaarheid van zzp’ers met een kleine en met een grote financiële buffer?
In maart legde de coronacrisis het economische verkeer lam. Hoe greep de Europese Centrale Bank (ECB) sindsdien in, en was dat succesvol? Een tussenstand.
In het eerste kwartaal van 2020, waarin de coronacrisis toesloeg, daalden vooral aandelenbeleggingen fors in prijs. In totaal stond bijna de helft van de beleggingen van institutionele beleggers begin 2020 uit op relatief zwaar getroffen sectoren. Veel beleggers pasten hun beleggingsmix vervolgens aan.
De coronacrisis biedt vanwege de enorme negatieve schok in de verleende reguliere zorg een uitgelezen kans voor onderzoek naar de (kosten)effectiviteit van reguliere zorg. Het opkomen van het virus was toevallig en onverwacht, en benadert daarmee de omstandigheden van een gerandomiseerd experiment.
Het gebeurt niet vaak, maar af en toe gaat een voorgenomen publicatie in ESB op verzoek van de auteur zelf niet door. Doorgaans is dat geen reden om ’s nachts wakker te liggen. Maar het terugtrekken van twee maatschappelijke kostenbatenanalyses heeft de redactie toch wel even wakker gehouden.
Om de verspreiding van het coronavirus te beperken, werden mensen verzocht om zo veel mogelijk thuis te blijven. Maar is dat eigenlijk wel goed voor onze gezondheid?
Uit een eerste onderzoek van Rabobank blijkt dat de anderhalvemetereconomie in potentie leidt tot een krimp van de economie van 10 procent. De 60min-economie is een alternatief en een aanvulling dat tot betere resultaten zal leiden, laten we in Rekenen aan corona #5 zien.
COVID-19 leidt tot een abrupte terugval in mondiale economische activiteit. De crisis raakt vrijwel alle landen, maar zonder de noodfinanciering van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) zou er een acute betalingsbalanscrisis zijn in opkomende markten en lage-inkomenslanden.
Het aantal werkenden is in maart met ongeveer 17.000 gedaald en het aantal WW-uitkeringen is met ongeveer 10.000 toegenomen. Het werkloosheidspercentage geeft deze daling nog niet weer, en bleef in maart historisch laag.
Nu de bezetting van de IC’s weer hanteerbaar is, lijkt het momentum daar om beslissingen omtrent de huidige lockdown niet langer alleen aan virologen over te laten. Als economen zullen we nu vuile handen moeten maken: risico’s nemen, snellere analyses verrichten en dit alles begrijpelijk opschrijven en uitleggen. Uit de comfortzone dus.
Het coronavirus zet de stijgende zorgkosten extra onder druk. Door de vergrijzing en dure innovatie stijgen de zorgkosten namelijk al jaren. De verwachting is dat deze trend zich zal blijven voortzetten.
De Noodmaatregel Overbrugging voor behoud van Werkgelegenheid (NOW) loopt eind mei af. Minister Koolmees wil de ontslagboete schrappen in een nieuwe regeling, maar alternatieven zijn beter.
Het kabinet vraagt Nederlanders om zo veel mogelijk thuis te werken om verspreiding van het coronavirus te beperken, maar dat is niet voor iedereen een optie. Van werknemers met het hoogste beroepsniveau (niveau 4) gaf in 2019 ruim zeven van de tien mensen aan de mogelijkheid te hebben om thuis te werken, terwijl dit bij het laagste beroepsniveau (niveau 1) vrijwel niet mogelijk is.
Door de coronacrisis zijn overheidsuitgaven in korte tijd ongekend snel toegenomen. De begrotingsmultiplier geeft een indicatie of deze uitgaven de economische pijn zullen verzachten. Maar hoe hoog is die eigenlijk onder de huidige omstandigheden?
Door de lockdown om de verspreiding van het coronavirus in te perken, is een deel van de economie tot stilstand gekomen en is het lastiger geworden om mensen te werven. Wat zijn daarvan de effecten op het aantal uitstaande vacatures? Een analyse van de hoeveelheid vacatures op Monsterboard.nl.
In de eerste weken van de coronacrisis stond alles ten dienste van het overeind houden van de gezondheidszorg. Maar nu de maatregelen afgebouwd worden, is het tijd voor een belangenafweging. Een trilemma brengt de te maken keuzes helder in beeld.
Infectieziekten zoals corona kennen geen landsgrenzen, maar toch is de bestrijding ervan nog steeds primair een nationale aangelegenheid. Met een gezamenlijke inkoop, opslag en toewijzing van medische middelen op EU-niveau kunnen infectieziekten sneller bestreden worden. Maar zou daar onder burgers draagvlak voor zijn?
De kosten van de coronacrisis zijn scheef verdeeld over de zorgverzekeraars, wat de onderlinge concurrentieverhoudingen kan verstoren. Ook zijn er extra voorzieningen voor een eventuele nieuwe virusuitbraak in de toekomst nodig die de markt niet vanzelf tot stand brengt. Betekent dit dat het Nederlandse systeem met gereguleerde marktwerking fundamenteel op de schop moet?
De uitbraak van COVID-19 in Nederland heeft geleid tot vergaande maatregelen om de verspreiding van het virus te beperken, kwetsbaren te beschermen, en overbelasting van het zorgstelsel te voorkomen. We brengen met een keuze-experiment de afwegingen en voorkeuren van Nederlanders in kaart met betrekking tot een gefaseerde afbouw van deze maatregelen.
Dat de impact van het coronavirus groot is, is overduidelijk. Het virus beïnvloedt ons allemaal. Het virus beïnvloedt niet alleen de gezondheid van de bevolking, maar schaadt ook de economie. Hele economische sectoren komen tot stilstand, internationale handelsstormen haperen en de solidariteit wordt in zowel binnen- als buitenland op de proef gesteld.
De marktrente reageert sterker op de aankondiging van het pandemie-aankoopprogramma van de Europese Centrale Bank dan op de aankondiging van het grootschalige aankoopprogramma in 2012.