Uitgelicht: Schone lucht
Niet alleen steden in Azië, maar ook in Europa kampen met de economische gevolgen van luchtvervuiling.
Uitgelicht: Spaaroverschot
Het Nederlandse overschot op de lopende rekening behoort tot het hoogste in de wereld. Dit kan een teken zijn van onderbesteding. Butler et al. vinden dat het Nederlandse spaaroverschot vooral door niet-financiële vennootschappen bepaald wordt.
Uitgelicht: The old boys’ club
Is er nog steeds sprake van een old boys’ network? Aan de hand van data van managerveranderingen in een grote financiële organisatie analyseren Cullen en Perez-Truglia de invloed van het geslacht van de manager op de kans op promotie van ondergeschikten.
Uitgelicht: Big brother
Spionage door de overheid is slecht voor de economische groei. Lichter et al. vinden dit door de regionale verschillen in het aantal Stasi-spionnen in voormalig Oost-Duitsland te gebruiken in hun analyse.
Uitgelicht: (Bio)plastic
We moeten nog wennen aan biologisch afbreekbaar plastic. Het hoort in de gft-afvalbak, maar in een veldexperiment met een limonadesmaaktest gooide negentig procent van de mensen het afbreekbare bekertje bij het gewone afval.
Uitgelicht: Stage lopen
Stages kunnen ook te succesvol zijn. Neyt et al. onderzochten de effecten van stages in het voortgezet onderwijs op het arbeidsperspectief van leerlingen in België en laten zien dat zulke stages goed voorbereiden op de arbeidsmarkt.
Uitgelicht: Vermogen erven
Thomas Piketty zette in 2014 de toenemende vermogensongelijkheid op de agenda. Doordat vermogen een groter rendement haalt dan werken, leidt dit zonder erfbelasting tot grotere vermogensongelijkheid.
Uitgelicht: Stemmen als het moet
De opkomst bij verkiezingen in geïndustrialiseerde landen is de laatste decennia sterk gedaald. Om de opkomst te vergroten, gold daarom tussen 1986 en 1992 stemplicht in de Oostenrijkse deelstaten Karinthië en Salzburg. Gaebler et al. onderzochten de effecten hiervan op politieke betrokkenheid van burgers.
Uitgelicht: Klimaatverandering en ongelijkheid
Sub-Sahara-Afrika zal meer dan andere gebieden getroffen worden door de klimaatverandering. De droogte zal vooral de voedselvoorziening in gevaar brengen. Dit resulteert in verslechterde gezondheid en heeft ook grote impact op de ontwikkeling van het land.
Instroom WW seizoensgevoeliger in de periferie
De instroom van werknemers naar de Werkloosheidswet (WW) verschilt per seizoen. En die seizoensgevoeligheid verschilt weer per arbeidsmarktregio, blijkt uit cijfers van het UWV over het gemiddelde aantal nieuwe WW-uitkeringen in de periode 2012-2018.
Uitgelicht: (On)gelukkig met pensioen
Een verhoogde pensioenleeftijd heeft niet alleen financiële gevolgen, maar heeft ook invloed op het welzijn van de bevolking. Om deze effecten beter te begrijpen, onderzoeken Picchio en Van Ours het mentale welzijn van ouderen na hun pensioen.
Handelsoorlog leidt tot minder kleding made in China
De handelsoorlog is straks wellicht ook merkbaar in de Nederlandse kledingwinkels. Nu hangen deze voor een belangrijk deel vol met niet al te dure broeken, jurkjes en andere textielproducten uit China. Andere landen worden echter steeds belangrijker als leverancier van onze vrijetijdsgarderobe.
Beleidsfouten dreigen door verkeerde conclusies uit houdbaarheidssommen
Het CPB en DNB moeten de gevolgen van extreem lage rentes voor de macro-economische politiek, het begrotingsbeleid en de houdbaarheid van de overheidsfinanciën beter doordenken. De uitkomsten van de houdbaarheidssommen bieden geen houvast voor het begrotingsbeleid in de volgende regeerperiode.
ESB 4781: Lage rente
De lage rente beïnvloedt de economie op een manier die indruist tegen de verwachtingen. In dit themanummer wordt dit gegeven uitgediept in bijdragen van onder meer Heleen Mees, Coen Teulings, Bas Jacobs en Han de Jong.
Beperken systeemrisico’s lage rente vereist nieuwe instrumenten
De Nederlandsche Bank ziet de stijgende huizenprijzen ten gevolge van de lage rente als een risico voor de financiële stabiliteit in Nederland. De huidige nationale instrumenten om de stabiliteit te waarborgen, richten zich vooral op de kredietgroei. Kredieten lijken echter dit keer niet de oorzaak te zijn van de stijgende huizenprijzen. Alternatieve instrumenten kunnen uitkomst bieden.
Gedragsregels voor economen
De Koninklijke Vereniging voor de Staathuishoudkunde (KVS) introduceert gedragsregels voor haar evenementen en activiteiten. Wij spraken voorzitter Robert Dur over de overwegingen en uitvoering van een dergelijke gedragscode.
Nieuwjaarsartikel: Onze economie vraagt om meer Europese ambitie
De ontwikkeling van hoogwaardige technologie gaat in China en de VS harder dan in Europa, en het vermogen van overheden om bedrijven te belasten komt daarbij toenemend onder druk te staan. Wat kunnen we doen om onze economische positie te versterken en bedrijven in de toekomst effectief te blijven belasten?
Negatieve rente knaagt aan rentemarge banken
De Europese Centrale Bank heeft de afgelopen jaren de rente verlaagd tot onder de nul procent en heeft voor banken de mogelijkheden verruimd om geld te lenen. Maar bereikt dit monetaire beleid ook de reële economie? Een analyse van de in- en uitleenmarges van banken.
Vier misvattingen over het opkoopbeleid van de Europese Centrale Bank
In reactie op het grote aanbod van kapitaal heeft de Europese Centrale Bank (ECB) op grote schaal overheidsobligaties opgekocht. Daardoor is de lange rente thans niet veel hoger meer dan de korte rente. Dit beleid heeft tot veel publieke discussie geleid. Het referentiekader van de meeste commentatoren – de kwantiteitstheorie van het geld – hoort echter in het museum thuis.
Nadelen van de lage rente doen zich vooral op microniveau voor
“De rente is exceptioneel laag, vooral door toedoen van de Europese Centrale Bank (ECB). Die lage rente doet inmiddels minstens net zoveel kwaad als goed in de economie – en vooral in ons land domineren de negatieve effecten.” Dat is een gedachte die onder Nederlandse economen geleidelijk meer opgeld doet. Klopt die gedachte wel?
De rente is laag omdat China en India nu economisch meedoen
In een wereld met een onbeperkt aanbod van arbeid bieden de neoklassieke en keynesiaanse modellen geen oplossing voor de aanhoudend lage economische groei. Een klassiek economisch model kan dat wel, en wijst naar de tekortschietende effectieve vraag in het westen.
Na veertig jaar moet het roer weer om
De inflatie is laag en de werkloosheid ook. Dat is precies omgekeerd aan de situatie in de jaren zeventig. En toch is er een interessante parallel met de stagflatie-economie van toen.
Omgaan met een langdurig lage rente
De lage rente stelt ons bij De Nederlandsche Bank voor vele nieuwe vragen en uitdagingen. Op één pagina kan ik er echter maar een paar uitlichten.
Huurtoeslag steeds vaker achteraf teruggevorderd
Voor huishoudens blijkt het lastig om vooraf in te schatten op hoeveel huurtoeslag ze recht hebben, bijvoorbeeld omdat het inkomen of de huishoudenssituatie verandert. Daarom wordt bij zeven op de tien huishoudens de huurtoeslag achteraf gecorrigeerd, blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau van de Statistiek.
Met briefpapier van ministerie hogere respons bij enquête
Voor onderzoekers is het van belang om een zo hoog mogelijke respons te krijgen op enquêtes. Dit is in de praktijk vaak niet zo makkelijk. Een experiment laat zien dat het gebruikte briefpapier de respons van deelnemers kan verhogen.
Extra optie stuurt keuze bij schadeverzekeringen
Uit een online experiment blijkt dat het toevoegen van een extra schadeverzekering aan het aanbod van de verzekeraar de poliskeuze van consumenten beïnvloedt. De keuzeomgeving moet dus zodanig ingericht worden dat mensen goede financiële beslissingen kunnen nemen.
Complexe pensioenregelingen zijn duurder
Pensioenregelingen proberen op een zo rechtvaardig mogelijke manier de opbrengsten te verdelen over generaties. Dit leidt tot complexe pensioenregelingen en die zijn duurder zoals blijkt uit een analyse van de kosten.
Structurele divergentie binnen eurogebied blijft bestaan
De invoering van de euro ruim twintig jaar geleden voegde landen die onderling structureel verschilden samen in een monetaire unie. Sindsdien zijn deze landen economisch gedivergeerd. De eurocrisis heeft daar weinig aan veranderd.
Hoger Amerikaans tarief op Europese auto’s raakt vooral Duitsland
Amerikaanse consumenten die een Europese auto willen importeren zullen binnenkort dieper in de buidel moeten tasten, als het aan president Trump ligt. Welke gevolgen heeft een hoger importtarief op auto’s voor de auto-industrie en economie in de Europese Unie?