Vóór corona was het personeelstekort in de eurozone op het hoogste niveau sinds 1985. Tijdens de coronacrisis nam het aantal vacatures korte tijd sterk af, maar ondertussen is het niveau weer op recordniveau terug. Toch daalt niet de werkloosheid niet in alle Europese landen.
De economische schade van de coronacrisis is, zeker in Nederland, beperkt. De maatschappelijke schade is echter groot. Tijdens de crisisbeheersing zijn er vele gebruikelijke normen overschreden. Om precedentwerking te voorkomen, zullen we moeten evalueren welke normoverschrijdingen aanvaardbaar zijn, en welke niet.
David Card, Joshua Angrist en Guido Imbens delen dit jaar de Nobelprijs voor de economie. Zij ontwikkelden methoden om met behulp van natuurlijke experimenten onderzoek te doen naar oorzaak en gevolg. Zij pasten dit vaak toe op de arbeidsmarkt en het onderwijs, en legden uit hoe de resultaten moeten worden geïnterpreteerd.
Voor de mbo’ers die tijdens het uitbreken van de coronapandemie de arbeidsmarkt betraden, lag de werkloosheid in 2020 hoger dan voor eerdere cohorten. Vooral onder mbo’ers met een beroepsopleidende leerweg (bol) ligt de werkloosheid hoog.
De woningmarktcrisis is in de publieke meningsvorming in korte tijd gepromoveerd tot staatsvijand nummer één. Gemiddeld genomen valt de woningprijsstijging echter te verklaren vanuit de inflatie en de lagere rente. Alleen in een paar steden, met name Amsterdam en Utrecht, zijn de prijzen naar Nederlandse maatstaven inmiddels erg hoog. Wat is een verstandige manier om hiermee om te gaan?
Om steden ook in de toekomst bereikbaar en leefbaar te houden is het nodig om filevorming en vervuiling tegen te gaan. Verhandelbare mobiliteitsrechten, een beleidsoplossing die dit zou kunnen realiseren, zouden kunnen werken in de toekomst, blijkt uit empirisch onderzoek.
De innovatiebox is bedoeld om vernieuwende activiteiten te stimuleren en om in Nederland een aantrekkelijk vestigingsklimaat te bieden voor innovatieve bedrijven. Opvallend is dat een steeds groter deel van het totale belastingvoordeel uit de innovatiebox terecht komt bij een kleine groep van grote bedrijven.
Werkend op de Zuidas ontdekte Sophie van Gool dat vrouwen in Nederland nog altijd minder verdienen dan mannen. Om daar wat aan te doen heeft ze vorig jaar Salaristijger opgericht, waar ze vrouwen helpt bij salarisonderhandelingen. En recent heeft ze een boek uitgebracht over de loonkloof.
De energietransitie heeft geleid tot groeiende aandacht voor het probleem van energiearmoede. De sterk stijgende gasprijzen van dit moment wakkeren deze bezorgdheid verder aan. Komen door de stijgende gasprijzen meer arme huishoudens in financiële moeilijkheden?
Hoe gaat het met de Nederlandse huishoudens? Dat is de vraag die in dit ESB themanummer centraal staat. Bijdragen zijn onder andere van Jante Parlevliet, Tim van der Valk, Amaury de Vicq, Michail Moatsos, Nic Vrieselaar, Carlijn Prins, Heike Vethaak, Jim Been, Egbert Jongen, René Schulenberg, Manuel Buitenhuis en Jesper de Groote.
Als mensen vaker een partner vinden met een vergelijkbaar inkomen, kan dit bijdragen aan de inkomensongelijkheid tussen huishoudens. Hoe heeft de relatie tussen inkomens van partners zich ontwikkeld de afgelopen veertig jaar?
Vroeger trouwde de tandarts met zijn assistente. Tegenwoordig vormen hogere inkomens steeds vaker onderling een paar. Hoe komt dat? En leidt die ontwikkeling tot meer inkomensongelijkheid?
Nu de energieprijzen geëxplodeerd zijn, moeten leveranciers hun energie soms duur inkopen terwijl ze die tegen lagere prijzen aan hun klanten moeten verkopen. Zijn faillissementen te voorkomen, zonder daarbij de klanten te benadelen of overheidsgeld in te zetten? Een voorstel.
Beleggers storten zich dit jaar met ongekend enthousiasme op aandelen. De wereldwijde instroom in aandelenfondsen bedraagt dit kalenderjaar al 681 miljard dollar, aanzienlijk meer dan het vorige recordjaar (294 miljard)
Door economen populair te maken kun je populisme bestrijden. Om de acceptatie van de voorstellen van economen te verhogen mag de beroepsgroep best wat meer gaan investeren in eigen populariteit bij sceptische kiezers.
Hoe gaat het met de huishoudens in Nederland? Uit de bijdragen in dit themanummer blijkt dat het over het algemeen goed gaat, maar ook dat er wel degelijk economisch kwetsbare huishoudens zijn, en dat beleid hen kwetsbaar heeft gemaakt.
Het vrijemarktkapitalisme zorgt niet langer voor sociaal optimale uitkomsten. Globalisering ondermijnt de voorwaarden waaronder kapitalisme tot welvaart leidt. Kelly en Snower geven opties voor overheden om bedrijven terug in dienst van de samenleving te stellen.
Milieuzones hebben een positief effect op gezondheid. Naast dat de invoering van een milieuzone de gemiddelde hoeveelheden stikstofdioxide en fijnstof in de lucht met vijf procent doet dalen, gaan ook diagnoses van ziektes gerelateerd aan luchtvervuiling naar beneden in milieuzones.
Vanaf 2023 mogen pensioendeelnemers bij pensionering eenmalig (maximaal) tien procent van hun opgebouwde pensioenvermogen opnemen. In hoeverre speelt het vertrouwen in de beloftes van pensioenuitvoerders een rol bij de interesse om gebruik te maken van deze eenmalige uitkering?
De stedeling koopt steeds minder vaak een woning in de eigen stad. Kopers uit de vier grote steden zijn tussen 2014 en 2021 vaker gaan kopen vaker in andere stedelijke gemeenten, terwijl kopers uit de wat minder grote steden vaker naar meer landelijke gemeenten trekken.
Het hebben van werk verbetert de mentale gezondheid van mensen met een beperking. Ook neemt de kans om een misdaad te begaan met zestig procent af voor mensen met een beperking die werk hebben.
Het aantal WW-uitkeringen steeg het eerste halfjaar van de coronacrisis veel minder dan de werkloze beroepsbevolking. Dat komt deels door verschillen in de definities, maar ook doordat vooral jonge flexwerkers hun baan verloren.
In 2015 werd een deel van de langdurige zorg gedecentraliseerd naar de gemeenten om beter passende zorg te bieden en de zorgkosten te verlagen. Een onbedoeld effect van deze decentralisatie was dat gemeenten een financiële prikkel kregen om zorgkosten te verschuiven naar de Wet langdurige zorg. Als dit ook gebeurt, dan staat dat het halen van het oorspronkelijke doel in de weg.
Het industriebeleid van Zuid-Korea in de jaren zeventig had wijdverspreide positieve economische effecten. Industrieën die onder het beleid vielen verdubbelden hun productie vergeleken met industrieën die niet onder het beleid vielen.
Het merendeel van de economen is ontevreden met de huidige staat van de economische wetenschap. Onderzoek moet beleidsrelevanter, meer multidisciplinair en meer risicovol, zeggen de bevraagde economen in het paper van Falk en Andre.
De Rabobank Carbon Bank beoogt ondernemers een goedkoop alternatief te bieden om CO2-uitstoot te compenseren. Maar omdat ze slechts een garantie biedt voor drie jaar, waar 30-40 jaar nodig is om de geclaimde CO2-compensatie te realiseren is het vooral een nieuw verdienmodel om een ‘groen’ stempel te krijgen.
De mantra ‘bouwen, bouwen, bouwen’ klinkt als een logische oplossing voor de stijgende huizenprijzen in Nederland. Een financiële analyse maakt echter aannemelijk dat het vooral de groei van hypothecair krediet is, dat de prijzen opstuwt.
September | ANBO | Woerden | 36 uur | Inkomen, gezondheid, wonen
Europese overheden betalen minder aan rente op hun staatsschuld door de daling van de marktrente. Het is echter de vraag of de lage rente stand zal houden op de lange termijn.
Met de huidige maatregelen zal Nederland de klimaatdoelen naar verwachting niet halen. Batini et al. rekenen een aantal aanvullende maatregelen - waaronder een feebate-systeem - door die kunnen helpen om de doelen wel te behalen.