ESB Vraag van het jaar
772 Jaargang 97 (4649 &4650) 14 december 2012
Welke brug moet er komen worden geslagen tussen we mone tai r
Door Job Swank, De Nederlandsche Bank
Onderzoekers bij centrale banken staken ooit veel energie
in het vinden van stabiele relaties tussen monetaire grootheden
en de reële economie. Dit lukte steeds slechter, wat
– al dan niet terecht – werd toegeschreven aan bijvoorbeeld deregulering,
financiële innovaties, Goodhart’s Law en de Great Moderation. De
zoektocht naar zulke verbanden raakte daarmee in de versukkeling,
evenals de rol van financiële variabelen als ankers voor het beleid. De
geldhoeveelheid en de kredietverlening konden zonder nadelige gevolgen
uitbundig groeien. Inmiddels weten we beter, maar de macroeconomische
samenhang tussen de reële en de financiële sfeer van de
economie moet opnieuw worden ontdekt, theoretisch, empirisch en
beleidsmatig.
ge zondhe ids zorg
Door Sandra Phlippen, ESB
In de medische wetenschap is de kennis over diagnostische testen
reeds ver gevorderd. Deze testen kunnen, wanneer gekoppeld
aan bestaande of nieuwe medicijnen, veel zekerheid bieden over
de individuele effectiviteit van medicijnen. Patiënten weten dan op basis
van hun eigen genetische opmaak of het zin heeft medicijnen en de
nodige bijwerkingen te accepteren. Omdat farmaceuten hierdoor hun
afzetmarkten aanzienlijk zien slinken, is het aan de beleidsmaker om in
de kostenafweging een brede blik te hanteren waarin zij niet alleen rekening
houdt met de stijgende kosten van het medicijn zelf, maar ook
met de potentieel grote kostenbesparing door het niet hoeven uitvoeren
van ineffectieve behandelingen bij een deel van de patiënten en de
besparing op nabehandeling van ongewenste bijwerkingen.
groe i & conjunctuur
Door Philip Hans Franses, Erasmus Universiteit Rotterdam
Elk jaar schrijf ik in de ESB een onwaarschijnlijk
toekomstscenario als kerstverhaal,
aangezien het goed is om met
regelmaat eens na te denken welke scenario’s er
in de toekomst van een land, een bedrijf of een
mensenleven allemaal mogelijk zouden kunnen
zijn, en hoe je daar op zou kunnen reageren of anticiperen.
Beleidsmakers, zo is mijn ervaring, gaan
veelal uit van een enkel pad naar voren, en zien
ook graag een eenduidig pad vanuit het verleden.
Statistici en econometristen, zoals ik, denken juist
in termen van kansen, geluk, toeval en scenario’s.
De brug waarop we elkaar kunnen ontmoeten begint
met het absolute inzicht van wat ‘onzekerheid’
nu eigenlijk is, door de vraag te stellen: hoe zat het
ook al weer. Want ja, zoals zo vaak, dit belangrijke
onderdeel kwam aan bod in onze studie op het moment
waarop we er het minst open voor stonden.
p ens ioenen
Door Jurre de Haan, APG
Afgelopen jaar is er binnen de wetenschap
wederom veel discussie geweest over de
vormgeving van het ideale pensioensysteem
in Nederland. Voor komend jaar hoop ik dat
deze discussies zich niet blijven herhalen, maar
dat de brug wordt geslagen naar de beleidsmatige
invulling van een toekomstbestendig pensioenstelsel.
Oftewel: behoud het goede, welke theoretische
voordelen zijn in de praktijk daadwerkelijk
haalbaar en definieer het pad naar de toekomst.
Aan de slag!
De auteur heeft verklaard dit artikel alleen te publiceren in ESB en niet elders
te publiceren in wat voor medium dan ook. Het is wel toegestaan om het artikel voor eigen gebruik
en voor publicatie op een intranet van de werkgever van de auteur aan te wenden.
Vraag van het jaar ESB
Jaargang 97 (4649 &4650) 14 december 2012 773
d jaar binnen uw vakgebied
tenschap en beleidspraktijk?
gove rnance
Door Lans Bovenberg, Universiteit van Tilburg
De macro-economie is na de kredietcrisis terug. De wetenschap zou
beleidsmakers moeten informeren over hoe effectief
verschillende
beleidsinstrumenten zijn bij het op peil houden van de economische
activiteit in een kleine open economie die getroffen is door een balansrecessie.
Daarbij zou de wetenschap beleidsmakers ook inzicht moeten verschaffen over
de meerwaarde van coördinatie op Europees niveau.
ene rgi e & mi l i eu
Door Wouter Botzen, Vrije Universiteit Amsterdam
De verwachte stijging in overstromingsrisico’s door klimaatverandering
en door een toename in blootstelling van kapitaal aan overstromingen
vergt een integrale beleidsaanpak op het terrein van preventie, ruimtelijke
ordening, bouwvoorschriften en verzekeringen. De uitdaging is om prikkels
te geven en beleid op de korte termijn te voeren, waarmee deze risico’s op
de lange termijn beperkt blijven. De overheid moet zelf meer wetenschappers in
dienst nemen zodat wetenschappelijke kennis gemakkelijker kan worden ingezet
om overheidsbeleid vorm te geven.
woningmarkt
Door Dirk Brounen, Universiteit van Tilburg
Nu de woningmarkt stil is gevallen, en commercieel vastgoed kampt
met overdadige leegstand en tekorten aan krediet is het tijd voor
beleid dat past bij deze nieuwe periode. Hervormingen zijn noodzakelijk,
meer nog dan bezuinigingen. Daarbij zou ik willen pleiten voor evidence
based beleid. Meer dan ooit is het tijd om de lessen uit de omringende landen te
omarmen. Het is de tijd van verandering, en een natuurlijk moment voor verbetering.
Dan is het zaak dat oorzaak en gevolg helder in beeld worden gebracht.
Onderzoek moet consequenties vooraf duiden, zodat de koers voor het juiste
beleid kan worden uitgezet.
p ens ioenen
Door Lans Bovenberg, Universiteit van Tilburg
Op het terrein van pensioenen
gaat het om de waardering
van voorwaardelijke pensioenverplichtingen.
Hoe kan de risico-opslag
en de inflatieafslag in de discontocurve
voor het reële, voorwaardelijke pensioencontract
prudent worden ingevuld? Hoe
zorgen we dat deze bijdraagt aan zowel
eerlijke risicodeling tussen jong en oud als
een stabiele macro-economische ontwikkeling?
gedrag
Door André van Hoorn, Rijksuniversiteit Groningen
Wat we niet weten maar wel
denken te weten kan ons pijn
doen. Afgelopen jaar was er
met de nieuwe begroting nog meer tumult
over koopkrachtplaatjes dan anders.
Een politiek zeer relevant issue, maar inkomen
blijft niettemin een stroomgrootheid
die slechts beperkte informatie geeft
over behoeftebevrediging, wat een voorraadgrootheid
is. Beleid maken wordt niet
makkelijker en zelfs duurder vanwege de
benodigde informatie. Beleidsafwegingen
worden echter solider en maatschappelijk
relevanter als ze verder kijken dan
‘momentopnamen’ en, meer dan nu, het
theoretische onderscheid tussen stroomen
voorraadgrootheden daadwerkelijk
toepassen.
De auteur heeft verklaard dit artikel alleen te publiceren in ESB en niet elders
te publiceren in wat voor medium dan ook. Het is wel toegestaan om het artikel voor eigen gebruik
en voor publicatie op een intranet van de werkgever van de auteur aan te wenden.